DONDERDAG 6 JULI 2018. In deze bijdrage staat de interruptie in de (voltallige) vergadering van Provinciale Staten centraal, kort gezegd: het storen van een Statenlid in zijn rede/betoog door een ander Statenlid. Daarover is een regeling opgenomen in de reglementen van orde van Provinciale Staten. Ik vergelijk de regelingen van Zuid-Holland (1), Noord-Brabant (2) en Gelderland (3).
Politieke verhoudingen Noord-Brabant heeft 55 Statenleden: VVD (10), CDA (9), SP (9), PVV (7), D66 (6), PvdA (4), GroenLinks (4), Partij voor de Dieren (2), 50PLUS (2), ChristenUnie- SGP (1) en Lokaal Brabant (1). Ook Gelderland heeft 55 Statenleden: VVD (9), CDA (9), D66 (7), SP (6), PvdA (6), PVV (4), ChristenUnie (3), GroenLinks (3), Partij voor de Dieren (2), 50PLUS (1) en Groep Poortinga (1). Net als Zuid-Holland: VVD (10), PVV (7), D66 (7), CDA (6), SGP-ChristenUnie (6), PvdA (5), SP (5), GroenLinks (3), 50PLUS (2) en Partij voor de Dieren (2), Groep Ellen Verkoelen (1) en Groep Leefbaar Zuid-Holland (1).
Voltallige vergadering Aan de voltallige of plenaire vergadering van Provinciale Staten nemen in beginsel alle Statenleden deel. De vergadering wordt op grond van de Provinciewet in het openbaar gehouden (4). Meestal wordt er elke maand een dag vergaderd. De commissaris van de Koning is voorzitter van provinciale staten (5).
Reglement van orde Provinciale Staten stellen op grond van de Provinciewet een reglement van orde vast voor hun voltallige vergaderingen (6).
Recht of gunst? Zuid-Holland en Noord-Brabant omschrijven de interruptie expliciet als een gunst van de voorzitter; in Gelderland gebeurt dit niet, en zou men er ook een recht in kunnen lezen.
Inhoud? Zuid-Holland en Gelderland geven geen verdere omschrijving van een interruptie. Noord-Brabant doet dat wel: een interruptie bestaat uit (korte) opmerkingen of vragen zonder inleiding.
Aparte plek? Zuid-Holland en Gelderland schrijven voor dat interrupties (in beginsel) vanaf een aparte plek in de vergaderzaal gebeuren (de interruptiebalie). Noord-Brabant doet dat niet.
Lengte? Zuid-Holland schrijft voor dat de interruptie kort is. Noord-Brabant schrijft voor dat de interruptie bestaat uit korte opmerkingen of vragen zonder inleiding en dat op een vraag hooguit één korte vervolgvraag wordt gesteld. Het reglement van Gelderland bevat daarover geen regeling.
Maximum aantal? In Gelderland en Noord-Brabant roept de voorzitter bij herhaalde interrupties van een spreker degene die interrumpeert tot de orde. Wie geen gevolg geeft aan die oproep, kan over het aanhangige onderwerp het woord in die vergadering worden ontnomen. Het reglement van Zuid-Holland bevat daarover geen regeling.
Verbod? Noord-Brabant en Gelderland schrijven dat de voorzitter na de eerste interruptie verdere interrupties bij de (geïnterrumpeerde) spreker mag verbieden. Het reglement van Zuid-Holland bevat daarover geen regeling.
NOTEN
Noot 1:Reglement van Orde voor de vergaderingen van Provinciale Staten, de Statencommissies, het Fractievoorzittersoverleg en de Agendacommissie van de provincie Zuid-Holland.
Artikel 21 Interrupties
1. De spreker mag in zijn rede niet worden gestoord, tenzij de voorzitter hem aan het opvolgen van dit reglement moet herinneren, of hem wil verzoeken met spreken op te houden in verband met het verstrijken van de gestelde maximumduur van de spreektijd.
2. De voorzitter kan de leden de gelegenheid geven tot het plaatsen van korte interrupties.
3. In afwijking van het bepaalde in artikel 18, worden interrupties geplaatst via de daarvoor bestemde microfoons op de interruptiebalie, tenzij de voorzitter interrupties vanaf een andere plaats toestaat.
Artikel 18 Spreekplaats
De leden voeren het woord vanaf het spreekgestoelte, behoudens toestemming van de voorzitter om dit vanaf een andere plaats te doen.
Artikel 23 Aantal malen van spreken
1. De beraadslaging geschiedt in twee termijnen.
2. Een spreker mag in een spreektermijn niet meer dan eenmaal het woord voeren over hetzelfde voorstel, interrupties, voorstellen van orde, woordvoeringen over persoonlijke feiten en verzoeken als bedoeld in artikel 29 daaronder niet begrepen.
3. De voorzitter kan afwijking toestaan van het bepaalde in het eerste en tweede lid.
4. In bijzondere omstandigheden kan de voorzitter toestaan dat de inbreng in eerste termijn van Provinciale Staten of Gedeputeerde Staten niet mondeling, doch schriftelijk plaatsvindt.
5. Het tweede lid van dit artikel is niet van toepassing op de indiener van een voorstel, een amendement of een motie, of op het lid van Gedeputeerde Staten dat met de verdediging van een voorstel van het college belast is.
Noot 2:Verordening van Provinciale Staten van de provincie Noord-Brabant houdende regels voor Provinciale Staten (Reglement van orde Provinciale Staten Noord-Brabant 2017)
Artikel 23 Volgorde sprekers
1. De voorzitter verleent het woord aan Statenleden op volgorde van fractiegrootte, te beginnen met de grootste fractie.
2. Een spreker richt het woord tot de voorzitter.
3. De spreekvolgorde kan worden doorbroken wanneer een Statenlid het woord vraagt over:
a. een persoonlijk feit, nadat een aanduiding van dat feit is gegeven;
b. de orde van de vergadering.
4.De beoordeling of sprake is van een persoonlijk feit, is voorbehouden aan de voorzitter.
5. De voorzitter kan interrupties toelaten.
6. Interrupties dienen te bestaan uit korte opmerkingen of vragen zonder inleiding.
7. Op een vraag als bedoeld in het vorige lid, kan maximaal één korte vervolgvraag worden gesteld.
8. De voorzitter of Provinciale Staten kunnen de griffier uitnodigen in de vergadering het woord te voeren.
Artikel 25 Handhaving vergaderorde, schorsing
1. Een spreker mag in zijn betoog niet worden gestoord, tenzij:
a. de voorzitter het nodig acht hem aan het opvolgen van dit reglement te herinneren;
b. een Statenlid hem interrumpeert.
2. De voorzitter kan in een geval als bedoeld in het eerste lid, onder b, bepalen dat de spreker zonder verdere interrupties zijn betoog zal afronden.
3. Indien een spreker zich beledigende of onbetamelijke uitdrukkingen veroorlooft, afwijkt van het in behandeling zijnde onderwerp, zijn plicht tot geheimhouding schendt, een andere spreker herhaaldelijk interrumpeert, dan wel anderszins de orde verstoort, wordt hij door de voorzitter tot de orde geroepen.
4. Indien de spreker geen gevolg geeft aan de oproep, bedoeld in het vorige lid, kan de voorzitter hem gedurende de desbetreffende vergadering over het aanhangige onderwerp het woord ontnemen.
5. De voorzitter kan ter handhaving van de orde de vergadering schorsen voor een door hem te bepalen tijd.
Noot 3:Rectificatie Besluit van Provinciale Staten van de provincie Gelderland houdende regels omtrent het reglement van orde Reglement van Orde provinciale Staten van Gelderland 2017.
Artikel 24. Handhaving van de orde
1. Een spreker wordt in zijn betoog niet gestoord, tenzij:
a. de voorzitter het nodig oordeelt hem aan het opvolgen van dit reglement te herinneren;
b. een lid hem interrumpeert via de daartoe bestemde microfoons. De voorzitter kan bepalen dat de spreker zonder verdere interrupties zijn betoog zal afronden.
2. Indien een spreker zich op een beledigende of onbetamelijke wijze uitdrukt, afwijkt van het in behandeling zijnde onderwerp, een andere spreker herhaaldelijk interrumpeert, dan wel anderszins de orde verstoort, roept de voorzitter hem tot de orde. Indien de spreker hieraan geen gevolg geeft, kan de voorzitter hem gedurende de vergadering, over het betreffende onderwerp het woord ontzeggen.
3. De voorzitter kan ter handhaving van de orde de vergadering voor een door hem te bepalen tijd schorsen. Wanneer na de heropening van de vergadering de orde opnieuw wordt verstoord, kan hij de vergadering sluiten.
Noot 4: Artikel 23 lid 1 Provinciewet: De vergadering van provinciale staten wordt in het openbaar gehouden.
Noot 5: Artikel 9 Provinciewet: De commissaris van de Koning is voorzitter van provinciale staten.
Noot 6: Artikel 16 Provinciewet: Provinciale staten stellen een reglement van orde voor hun vergaderingen en andere werkzaamheden vast.