WOENSDAG 5 SEPTEMBER 2018 Over ruim een half jaar zijn er weer verkiezingen voor de waterschappen (maart 2019). Waterschappen worden ook wel hoogheemraadschappen genoemd. Wekelijks schrijf ik hierover een bijdrage. In de afgelopen weken heb ik geschreven over de regels die gelden voor de wijze waarop het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur wordt samengesteld. De bijdrage van deze week geeft hiervan een korte samenvatting maar gaat vooral over de politieke samenstelling van het algemeen en van het dagelijks bestuur in het (Zuid-Hollandse) Delfland en het (grotendeels Gelderse) Rivierenland.
Algemeen bestuur Het algemeen bestuur is enigszins vergelijkbaar met de gemeenteraad. Het bestaat niet alleen uit vertegenwoordigers van de mensen die in het waterschap wonen (de ingezetenen), maar ook uit vertegenwoordigers van de bezitters van in het waterschap gelegen landbouwgronden en natuurterreinen en uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven in het waterschap. Er zitten dus vier categorieën vertegenwoordigers in het algemeen bestuur. De burger kiest alleen de vertegenwoordigers van de ingezetenen; deze categorie heeft de absolute meerderheid in het algemeen bestuur.
Delfland Het algemeen bestuur bestaat uit 30 leden. Daarvan zijn er 21 gekozen door de burger. De acht partijen die aan de verkiezingen in 2015 meededen, hebben een of meer zetels gehaald. VVD en Algemene Waterschapspartij Delfland hebben de meeste zetels gehaald: elk 4. PvdA, CDA en Water Natuurlijk hebben er elk 3 gehaald. Partij voor de Dieren heeft er 2. 50PLUS en ChristenUnie-SGP elk 1.
Rivierenland Het algemeen bestuur bestaat ook hier uit 30 leden. Daarvan zijn er 22 gekozen door de burger. Er hebben twaalf partijen aan de verkiezingen mee gedaan. Daarvan hebben er tien een of meer zetels gehaald. CDA heeft de meeste zetels gehaald: 4. Water Natuurlijk, PvdA en VVD hebben er elk 3 gehaald. Lokale Regiobelangen Rivierenland, SGP en ChristenUnie elk 2. Algemene Waterschapspartij, Partij voor de Dieren en 50PLUS elk 1. Huiseigenaren en PSP’92 Rivierenland visten achter het net.
Dagelijks Bestuur Het dagelijks bestuur bestaat uit de dijkgraaf en enkele andere leden. De dijkgraaf is de voorzitter; hij is enigszins vergelijkbaar met de burgemeester in de gemeente. De andere leden zijn enigszins vergelijkbaar met wethouders. Het algemeen bestuur kiest uit haar midden die andere leden van het dagelijks bestuur; minstens één van hen moet van een andere categorie zijn dan de ingezetenen.
Delfland VVD, Algemene Waterschapspartij Delfland, CDA en Water Natuurlijk hebben een coalitieakkoord gesloten, genaamd: Iedereen bewust van water. Daardoor kan dit akkoord rekenen op de steun van 14 van de 21 vertegenwoordigers van ingezetenen in het algemeen bestuur. Bovendien hebben de vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en die van de bezitters van landbouwgronden hun handtekening onder het akkoord gezet. Daardoor kan het ook rekenen op de steun van 8 van de 9 vertegenwoordigers van de andere categorieën in het algemeen bestuur. Het coalitieakkoord wordt dus gesteund door 22 van de 30 leden van het algemeen bestuur, een ruime meerderheid! Naast de dijkgraaf bestaat het dagelijks bestuur nog uit vijf andere leden: afkomstig van de coalitiepartijen VVD, Algemene Waterschapspartij Delfland, CDA, Water Natuurlijk en het bedrijfsleven.
Rivierenland CDA, Water Natuurlijk, PvdA, SGP en Christen-Unie hebben een coalitieakkoord gesloten, genaamd: Bestuursakkoord Veilig en vernieuwend. Dit akkoord kan dus rekenen op de steun van 14 van de 22 vertegenwoordigers van ingezetenen in het algemeen bestuur. Bovendien hebben de vertegenwoordigers van de bezitters van landbouwgronden hun handtekening eronder geplaatst. Daardoor kan het ook rekenen op de steun van 4 van de 8 vertegenwoordigers van de andere categorieën in het algemeen bestuur. Het coalitieakkoord wordt dus gesteund door 18 van de 30 leden van het algemeen bestuur, een niet al te ruime meerderheid! Naast de dijkgraaf bestaat het dagelijks bestuur nog uit vijf andere leden: afkomstig van de coalitiepartijen CDA, Water Natuurlijk, PvdA, SGP en ChristenUnie (gezamenlijk) en de bezitters van landbouwgronden.
BRONNEN
Artikel 10 Waterschapswet luidt: Lid 1. Het bestuur van een waterschap bestaat uit een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een voorzitter, onverminderd hetgeen het reglement bepaalt over de benaming van die onderscheidene bestuursorganen. Lid 2. De voorzitter is voorzitter van het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur.
Artikel 12 Waterschapswet luidt (gedeeltelijk): Lid 1. Het algemeen bestuur is samengesteld uit vertegenwoordigers van categorieën van belanghebbenden bij de uitoefening van de taken van het waterschap. Lid 2. In het algemeen bestuur zijn de volgende categorieën van belanghebbenden vertegenwoordigd: a. de ingezetenen; b. degenen die krachtens eigendom, bezit of beperkt recht het genot hebben van ongebouwde onroerende zaken, niet zijnde natuurterreinen als bedoeld in artikel 116, onder c; c. degenen die krachtens eigendom, bezit of beperkt recht het genot hebben van natuurterreinen als bedoeld in artikel 116, onder c; d. degenen die krachtens eigendom, bezit, beperkt recht of persoonlijk recht gebouwde onroerende zaken in gebruik hebben als bedrijfsruimte
Artikel 13 luidt (gedeeltelijk): Lid 1. Het algemeen bestuur bestaat uit een bij reglement vastgesteld aantal leden van ten minste achttien en ten hoogste dertig leden. Lid 3. Het totaal aantal vertegenwoordigers van de in artikel 12, tweede lid, onderdelen b, c en d, bedoelde categorieën bedraagt ten minste zeven en ten hoogste negen, met dien verstande dat het totaal aantal ten hoogste acht is, indien het algemeen bestuur uit achttien leden bestaat.
Artikel 40 Waterschapswet luidt: Lid 1. Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter en een door het algemeen bestuur te bepalen aantal andere leden, waarvan ten minste één lid een vertegenwoordiger is van een van de categorieën van belanghebbenden bedoeld in artikel 12, tweede lid, onderdelen b, c of d.
Artikel 41 Waterschapswet luidt (gedeeltelijk): Lid 1. De leden van het dagelijks bestuur, met uitzondering van de voorzitter, worden door het algemeen bestuur benoemd. Lid 2. De benoeming vindt plaats uit de leden van het algemeen bestuur.
Artikel 2 Waterschapswet luidt (gedeeltelijk): De bevoegdheid tot regeling van (de) samenstelling van hun bestuur en tot de verdere reglementering van waterschappen behoort aan provinciale staten. De uitoefening van deze bevoegdheid geschiedt bij provinciale verordening.
Artikel 9 Reglement van Bestuur voor het Hoogheemraadschap van Delfland (2015) luidt (gedeeltelijk): Lid 1. Het algemeen bestuur bestaat uit 30 leden. Van deze leden vertegenwoordigen:
a. eenentwintig leden de categorie ingezetenen als bedoeld in artikel 12, tweede lid, onder de letter a van de Waterschapswet;
- b. vier leden de categorie ongebouwd als bedoeld in artikel 12, tweede lid, onder de letter b van de Waterschapswet;
- c. één lid de categorie natuurterreinen als bedoeld in artikel 12, tweede lid, onder de letter c van de Waterschapswet;
- d. vier leden de categorie bedrijven als bedoeld in artikel 12, tweede lid, onder de letter d van de Waterschapswet.
Artikel 6 Reglement voor waterschap Rivierenland luidt: Het algemeen bestuur bestaat uit dertig leden. Hiervan vertegenwoordigen:
- a. tweeëntwintig leden de categorie ingezetenen;
- b. vier leden de categorie ongebouwd;
- c. één lid de categorie natuurterreinen;
- d. drie leden de categorie bedrijven.
Artikel 40 Waterschapswet luidt: Lid 1. Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter en een door het algemeen bestuur te bepalen aantal andere leden, waarvan ten minste één lid een vertegenwoordiger is van een van de categorieën van belanghebbenden bedoeld in artikel 12, tweede lid, onderdelen b, c of d. Lid 2. Bij reglement kan worden bepaald welk aantal leden het dagelijks bestuur ten minste en ten hoogste telt.
Artikel 41 Waterschapswet luidt (gedeeltelijk): Lid 1. De leden van het dagelijks bestuur, met uitzondering van de voorzitter, worden door het algemeen bestuur benoemd. Lid 2. De benoeming vindt plaats uit de leden van het algemeen bestuur. Lid 3. Gedeputeerde staten kunnen, indien het reglement dat bepaalt, ontheffing verlenen van het bepaalde in het tweede lid. Lid 5. Het algemeen bestuur kan een of meer leden van het dagelijks bestuur, met uitzondering van de voorzitter, ontslag verlenen, indien deze het vertrouwen van het algemeen bestuur niet meer bezitten.