DONDERDAG 14 FEBRUARI 2019 Een belangrijke inkomstenbron voor provincies is het Provinciefonds. Elke provincie ontvangt uit dit fonds uitkeringen van het Rijk. Utrecht moet het voorlopig met een gekorte uitkering doen; dat betekent 2,6 miljoen Euro minder, per week. Wat is er aan de hand?
Jaarrekening De Utrechtse jaarrekening over 2017 is nog niet vastgesteld. Gedeputeerde staten van een provincie – GS – moeten elk jaar de rekening opstellen van de baten en lasten en van de grootte en samenstelling van het vermogen: de jaarrekening. Die jaarrekening wordt per kalenderjaar opgesteld. GS zijn het dagelijks bestuur van een provincie. Ze leggen met de jaarrekening verantwoording af aan Provinciale Staten, dat is het algemeen bestuur van een provincie. Provinciale staten – PS – wordt gevraagd om deze jaarrekening vast te stellen. PS verlenen décharge aan GS, als ze de jaarrekening vaststellen.
Accountant PS mogen de jaarrekening niet vaststellen zonder accountantsverklaring. De accountantsverklaring wordt afgegeven door een accountant. Een accountant geeft zo’n verklaring pas af na controle van de jaarrekening en als uit die controle blijkt dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de baten en lasten en van de grootte en samenstelling van het vermogen. PS wijzen aan wie de accountant moet worden. De Utrechtse PS hebben accountantskantoor Ernst & Young (EY) aangewezen. EY weigert de accountantsverklaring voor de jaarrekening 2017 af te geven.
Tram EY weigert de accountantsverklaring af te geven in verband met een post van 10 miljoen Euro die te maken heeft met de aanleg van de Uithoflijn, een tramverbinding tussen Utrecht Centraal en universiteitscomplex Uithof, 8 kilometer verderop.
60% Elke provincie moet de vastgestelde jaarrekening met de accountantsverklaring vóór 15 juli naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken sturen. Anders mag het Rijk de uitkering uit het Provinciefonds opschorten. De jaarrekening 2017 moet vóór 15 juli 2018 zijn opgestuurd. De provincie Utrecht heeft anno 2019 nog steeds geen jaarrekening 2017 opgestuurd. De minister heeft daarom besloten om (het voorschot op) de uitkering per 1 januari jl. te korten met 60%, dat betekent wekelijks 2,6 miljoen Euro minder uitkering voor Utrecht. Het is een tijdelijke maatregel, maar het ministerie kan niet aangeven hoe lang hij duurt. Trouwens, als alles weer in orde komt, kan Utrecht de volledige uitkering alsnog tegemoet zien.
Geen shutdown De lagere uitkering betekent voor Utrecht minder inkomsten. In de krant staat dat Utrecht dankzij haar financiële reserves voorlopig al haar begrote uitgaven kan blijven doen, zoals uitbetaling van salarissen en openstelling van openbare parken en diensten. Dat is een groot verschil met de situatie in de VS: de shutdown aldaar. De shutdown in de VS is het gevolg van begrotingsperikelen: de federale begroting is daar niet op tijd vastgesteld. In Utrecht is niet de vaststelling van de begroting overdue maar de vaststelling van de jaarrekening. Als het in Utrecht de begroting 2019 was geweest die niet op tijd was vastgesteld – dat wil zeggen vóór 1 januari – dan zou Utrecht – net als de federale overheid in de VS – geen uitgaven mógen doen.
Wel (weer) shutdown De vaststelling van de federale begroting in de VS is onder andere problematisch vanwege de muur die President Trump wil bouwen aan de Mexicaanse grens, om de migranten uit Midden- en Zuid-Amerika tegen te houden. Daarvoor is een begrotingspost nodig. Vaststelling van de begroting is niet mogelijk zonder medewerking van het Huis van Afgevaardigden. Dat Huis heeft sinds begin januari een meerderheid van Democrats. Zij zien die muur niet zitten, en weigeren daarom hun medewerking. President Trump wil de muur echter niet uit zijn ingediende begroting halen. Eind januari is een ”bestand” gesloten tussen Huis en President, waarmee de shutdown tijdelijk is opgeheven. Dat bestand loopt morgen trouwens alweer af!
BRONNEN:
”Jaarrekening”
Artikel 201 Provinciewet luidt (gedeeltelijk): Gedeputeerde staten leggen aan provinciale staten over elk begrotingsjaar verantwoording af over het door hen gevoerde bestuur, onder overlegging van de jaarrekening en het jaarverslag.
Artikel 202 luidt (gedeeltelijk): Provinciale staten stellen de jaarrekening en het jaarverslag vast in het jaar volgend op het begrotingsjaar. De jaarrekening betreft alle baten en lasten van de provincie.
Artikel 203 luidt: Behoudens later in rechte gebleken onregelmatigheden, ontlast de vaststelling van de jaarrekening de leden van gedeputeerde staten ten aanzien van het daarin verantwoorde financieel beheer.
”Accountant”
Artikel 201 Provinciewet luidt: Lid 1. Gedeputeerde staten leggen aan provinciale staten over elk begrotingsjaar verantwoording af over het door hen gevoerde bestuur, onder overlegging van de jaarrekening en het jaarverslag. Lid 2. Gedeputeerde staten voegen daarbij de verslagen, bedoeld in artikel 217a, tweede lid. Lid 3. Provinciale staten leggen de in het eerste en tweede lid, alsmede de in artikel 217, derde en vierde lid, bedoelde stukken, wanneer de bespreking daarvan geagendeerd is op de in artikel 19, tweede lid bedoelde wijze, voor een ieder ter inzage en stellen ze algemeen verkrijgbaar. Van de terinzagelegging en de verkrijgbaarstelling wordt openbaar kennis gegeven. Provinciale staten beraadslagen over de jaarrekening en het jaarverslag niet eerder dan twee weken na de openbare kennisgeving.
Artikel 217 luidt (gedeeltelijk): Lid 2. Provinciale staten wijzen een of meer accountants aan (..) belast met de controle van de in artikel 201 bedoelde jaarrekening en het daarbij verstrekken van een accountantsverklaring en het uitbrengen van een verslag van bevindingen. Lid 3. De accountantsverklaring geeft op grond van de uitgevoerde controle aan of: a. de jaarrekening een getrouw beeld geeft van zowel de baten en lasten als de grootte en de samenstelling van het vermogen; b. de baten en lasten, alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Lid 4. Het verslag van bevindingen bevat in ieder geval bevindingen over: a. de vraag of de inrichting van het financiële beheer en van de financiële organisatie een getrouwe en rechtmatige verantwoording mogelijk maken en b. onrechtmatigheden in de jaarrekening. Lid 5. De accountant zendt de accountantsverklaring en het verslag van bevindingen aan provinciale staten en een afschrift daarvan aan gedeputeerde staten.
”60%”
Artikel 17b Financiële-verhoudingswet luidt (gedeeltelijk): Lid 3. Onze Ministers kunnen de betalingen op grond van artikel 15, eerste lid, aan de betreffende provincie of gemeente geheel of gedeeltelijk opschorten gedurende ten hoogste zesentwintig weken indien: a. gedeputeerde staten nalaten de informatie, bedoeld in artikel 17a, eerste lid, aan Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties te zenden binnen de in dat artikellid genoemde termijn, dan wel, als uitstel is verleend, binnen de termijn waarvoor uitstel is verleend, of b. de informatie, bedoeld in artikel 17a, eerste lid, na het verstrijken van de voorgeschreven termijn, niet is verstrekt op de wijze zoals voorgeschreven krachtens het derde lid van dat artikel. Lid 4. Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties doet terstond mededeling aan het desbetreffende bestuursorgaan van een besluit als bedoeld in het derde lid, met vermelding van de mate waarin en de periode waarvoor de betalingen ten hoogste geschorst worden. De betalingen worden hervat in de week nadat de informatie is verstrekt op de wijze zoals voorgeschreven krachtens het derde lid van artikel 17a.
Artikel 17a lid 1 luidt (gedeeltelijk): Gedeputeerde staten zenden de informatie ten behoeve van de verantwoording over de uitvoering van de regeling van een specifieke uitkering uiterlijk 15 juli van het jaar volgend op het begrotingsjaar aan Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in de vorm van: a. de jaarrekening en het jaarverslag, bedoeld in artikel 202, eerste lid, van de Provinciewet en b. de accountantsverklaring en het verslag van bevindingen, bedoeld in artikel 217, derde en vierde lid, van de Provinciewet.
Artikel 15 eerste lid luidt: Onze Ministers doen betalingen uit de fondsen aan de provincies en de gemeenten, zo nodig vooruitlopend op de vaststelling van de uitkeringen over het uitkeringsjaar.
”Geen shutdown”
Artikel 193 Provinciewet luidt: Lid 1. Voor alle taken en activiteiten brengen provinciale staten jaarlijks op de begroting de bedragen die zij daarvoor beschikbaar stellen, alsmede de financiële middelen die zij naar verwachting kunnen aanwenden. Lid 2. Provinciale staten zien erop toe dat de begroting structureel en reëel in evenwicht is. Hiervan kunnen zij afwijken indien aannemelijk is dat het structureel en reëel evenwicht in de begroting in de eerstvolgende jaren tot stand zal worden gebracht. Lid 3. Behoudens het bepaalde in de artikelen 212 en 213 kunnen ten laste van de provincie slechts lasten en daarmee overeenstemmende balansmutaties worden genomen tot de bedragen die hiervoor op de begroting zijn gebracht. Lid 4. Het begrotingsjaar is het kalenderjaar.
Artikel 195 luidt (gedeeltelijk): Provinciale staten stellen de begroting vast in het jaar voorafgaande aan dat waarvoor zij dient.
Artikel 196 luidt (gedeeltelijk): Besluiten tot wijziging van de begroting kunnen tot uiterlijk het eind van het desbetreffende begrotingsjaar worden genomen.